Een ticket naar de zon: NASA trekt op missie naar onze ster

De Solar Probe Plus: zo heet de sonde die NASA ergens tussen 31 juli en 19 augustus 2018 vanop het Kennedy Space Center in Florida lanceert met als eindbestemming de zon. Concreet moet het ruimtetuig de buitenkant van de corona of de zonneatmosfeer bereiken en daar ook dwars door vliegen. Op die manier kan NASA allerlei gegevens verzamelen over wat zich precies in de ruimte rond de ster afspeelt.

Op het dichtste punt zal de Solar Probe Plus het oppervlak van de zon tot op 6,3 miljoen kilometer naderen en dat is een primeur. "In de jaren 70 stuurden NASA en West-Duitsland de Helios-sondes naar de zon, maar zij gingen slechts voorbij de baan van Mercurius", zegt Berghmans in "De wereld vandaag" op Radio 1. "Nooit eerder zal de mens zo dicht bij de zon zijn geweest als bij deze missie."

(Lees voort onder afbeelding)

Het hoeft geen betoog dat de zonneatmosfeer ontzettend heet is, tot 1.377 graden Celsius. "De uitdaging van deze missie is daarom om de sonde de doortocht door de corona te laten overleven en tegelijk nuttige informatie te verzamelen", zegt Berghmans. "Hiervoor heeft NASA een hitteschild ontwikkeld op basis van een nieuw composietmateriaal met koolstof in." Volgens NASA is het schild liefst 11,43 centimeter dik.

"Als de sonde op haar dichtste punt bij de zon staat, plooit ze zich helemaal achter dat schild, ook de zonnepanelen. Hierdoor kan ze de zon zelf niet waarnemen. Wel kan ze de atmosfeer onderzoeken en parameters verzamelen."

"Dit is fundamenteel onderzoek over de zon", legt Berghmans de reden voor de missie uit. "We begrijpen de atmosfeer van de zon slecht. Die is veel warmer dan het zonneoppervlak zelf. Daarover bestaan theorieën, maar niemand weet precies hoe het zit. Het is alsof je steeds verder wegloopt van een verwarmingstoestel terwijl je het steeds warmer krijgt. Dat gaat tegen de intuïtie en de fysica in, dus moet iets in die atmosfeer aan de hand zijn dat we niet helemaal begrijpen."

"Deze missie heeft geen directe impact op het dagelijkse leven, maar indirect bestaat die wel. Naast het weer op aarde bestaat zoiets als ruimteweer. Dat is de invloed van de zon op de omgeving en het geomagnetische veld van onze planeet. Zonnestormen, magnetische stormen, het noorderlicht, gps-storingen: voor heel dit boeltje is de zonneatmosfeer verantwoordelijk. Het is dus van groot belang dat we begrijpen wat daar precies aan de hand is."

De Solar Probe Plus zal van de zwaartekracht van Venus gebruikmaken om de zon te bereiken. Uiteindelijk moet de sonde in 2025 in de corona aankomen.

"Ook de Europese ruimtevaartorganisatie ESA bereidt een missie naar de zon voor", geeft Berghmans nog mee. "Die gaat niet zo dicht, maar heeft hierdoor als voordeel dat ze de zon wel direct kan waarnemen. Het hitteschild van het Europese ruimtetuig heeft gaatjes waar telescopen doorheen kunnen kijken."